Ο Δημήτρης Μητροπάνος γεννήθηκε 2 Απριλίου του 1948 στα Τρίκαλα και πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια, χωρίς τον πατέρα του, τον οποίο γνώρισε στα 16 του χρόνια, καθώς διωκόταν για τις πολιτικές του πεποιθήσεις.
Στην ίδια ηλικία ξεκινά την καριέρα του στο τραγούδι, δίπλα στο Γιώργο Ζαμπέτα, τον οποίο μνημονεύει ως μεγάλο του δάσκαλο και δεύτερο πατέρα. Οπως έχει δηλώσει, «ο Ζαμπέτας είναι ο μόνος άνθρωπος στο τραγούδι ο οποίος με βοήθησε χωρίς να περιμένει κάτι. Με όλους τους υπόλοιπους συνεργάτες μου κάτι πήρα και κάτι έδωσα».
Πολύ νωρίς, το 1964, ξεκινάει την τραγουδιστική του πορεία δίπλα στον Γιώργο Ζαμπέτα. Ο Γιώργος Ζαμπέτας στάθηκε πιο πολύ από δάσκαλος στον έφηβο ακόμα μαθητή και τραγουδιστή, στηρίζοντας τον όχι μόνο στα πρώτα καλλιτεχνικά του βήματα, αλλά και στο ξεκίνημα της ζωής του.
Το 1966 ο Μητροπάνος συναντιέται για πρώτη φόρα με τον Μίκη Θεοδωράκη και ερμηνεύει μέρη από τη «Ρωμιοσύνη» και το «Άξιον Εστί» σε μια σειρά συναυλιών στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Το 1967, ο Μητροπάνος ηχογραφεί τον πρώτο του 45άρι δίσκο, με το τραγούδι “Θεσσαλονίκη”. Είχε προηγηθεί η ηχογράφηση του τραγουδιού “Χαμένη Πασχαλιά”, το οποίο όμως λογοκρίθηκε από τη Χούντα και δεν κυκλοφόρησε ποτέ.
Στην πορεία που χάραξε στο δρόμο του τραγουδιού, το 1972 είναι ένας σημαντικός σταθμός. Το 1972 ο συνθέτης Δήμος Μούτσης και ο ποιητής-στιχουργός Μάνος Ελευθερίου κυκλοφορούν τον «Άγιο Φεβρουάριο», με ερμηνευτές τον Μητροπάνο και την Πετρή Σαλπέα, σηματοδοτώντας ένα σταθμό στην ελληνική μουσική.
Τον Ιούλιο του 1999, ο Μητροπάνος και ο Μούτσης θα ξαναβρεθούν επί σκηνής στο Ηρώδειο με την Δήμητρα Γαλάνη και την σοπράνο Τζούλια Σουγλάκου για δυο μουσικές βραδιές στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών. Οι συναυλίες αυτές ηχογραφούνται ζωντανά και κυκλοφορούν σε διπλό CD δύο μήνες αργότερα. Ακολουθούν «Ο Δρόμος για τα Κύθηρα» του Γιώργου Κατσαρού και «Τα συναξάρια» του Γιώργου Χατζηνάσιου, έργα υψηλής ποιότητας αλλά και μεγάλης απήχησης στην ελληνική κοινωνία.
Στη μακρόχρονη πορεία του στο ελληνικό τραγούδι, ο Δημήτρης Μητροπάνος συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους δημιουργούς του λαϊκού αλλά και του έντεχνου τραγουδιού. Γιώργος Ζαμπέτας, Μίκης Θεοδωράκης, Δήμος Μούτσης, Καλδάρας, Μουσαφίρης (“Εμείς οι δυο” κ.α.), Νικολόπουλος (“Πάρε Αποφάσεις” σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου), Σπανός (“Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό”) ήταν οι συνθέτες με τους οποίους συνδέθηκε επαγγελματικά, χτίζοντας μια καριέρα συνυφασμένη με την ελληνική λαϊκή μουσική παράδοση, μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του ’80.
Η συμμετοχή του σε δίσκους των Λάκη Παπαδόπουλου (με το τραγούδι “Για να σ’ εκδικηθώ”) και Νίκου Πορτοκάλογλου (“Κλείνω κι έρχομαι”) αναδεικνύουν εκείνη την εποχή την ευρεία γκάμα της ερμηνείας του και προαναγγέλουν μια στροφή στον τρόπο ερμηνείας του, που θα οδηγήσει σε μια σειρά από δίσκους που άλλαξαν σε μεγάλο βαθμό την έννοια του καλού σύγχρονου λαϊκού τραγουδιού.
Οι συνεργασίες με το Μάριο Τόκα και το Φίλιππο Γράψα (“Η εθνική μας μοναξιά” και “Παρέα με έναν ήλιο”) συνδυάζουν τη λαϊκή υφή και συναίσθημα με τη πιο βαθιά έννοια στίχων και τη χρησιμοποίηση λέξεων πιο επιτηδευμένων. Παράλληλα, η απήχηση των τραγουδιών στην κοινωνία και η εμπορική επιτυχία αναδεικνύουν αυτές τις δημιουργίες ως εργαλεία αλλά και συμπτώματα της εξέλιξης της ελληνικής κοινωνίας.
Τέλος Δεκέμβρη του 1997 κυκλοφορεί ο δίσκος “Ψάξε στ’ όνειρο μας” με θεατρικά τραγούδια των Θάνου Μικρούτσικου – Λάκη Λαζόπουλου και ο Δημήτρης Μητροπάνος συμμετέχει με 3 τραγούδια. Τον Δεκέμβριο του 1998, κυκλοφόρησε ο δίσκος του με τίτλο “Του έρωτα και της φυγής”.
Η πολύ σημαντική συνεργασία με τον Θάνο Μικρούτσικο με τον δίσκο «Στου Αιώνα την Παράγκα», σε στίχους Άλκη Αλκαίου, Κώστα Λαχά, Λίνας Νικολακοπούλου και Γιώργου Κακουλίδη, αποτελεί στροφή του ερμηνευτή σε ακόμα πιο “έντεχνες” διαδρομές, διατηρώντας και πάλι την ταυτότητα του λαϊκού.
Ο Μητροπάνος συνεχίζει στα ίδια μονοπάτια, με τραγούδια των Μικρούτσικου, Κορακάκη, Μουκίδη, Παπαδημητρίου κ.α. στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές του 2000.
Το 2001 ο Δημήτρης Μητροπάνος συνεργάζεται στο νέο του album “Στης Ψυχής Το Παρακάτω” με τον σπουδαίο δημιουργό Δημήτρη Παπαδημητρίου σε μια πολύ αξιόλογη δουλειά.
Τον Χειμώνα του 2004 -2005 ο Δημήτρης Μητροπάνος με τον Θέμη Αδαμαντίδη και τον Δημήτρη Μπάση παρουσίασαν ζωντανά ένα πρόγραμμα με κύριο άξονα το ζεϊμπέκικο. Ένα γνήσιο πρόγραμμα που θα μείνει αξέχαστο σε όποιον το έζησε. Αν, όπως λένε, το ζεϊμπέκικο είναι αντρική υπόθεση, βρέθηκαν οι απόλυτοι εκφραστές του… Καθώς κυλούσε ο καιρός κυκλοφορούσε από στόμα σε στόμα: “μη το χάσετε … και οι τρεις είναι υπέροχοι”. Το πρόγραμμα αυτό ηχογραφήθηκε και κυκλοφορεί σε διπλό CD με τον τίτλο “Υπάρχει και το Ζεϊμπέκικο”.
Τον Δεκέμβριο του 2005 ο Δημήτρης Μητροπάνος κυκλοφορεί ακόμη ένα δίσκο, με τίτλο ‘Πες Μου Τ’ Αληθινά Σου’, την παραγωγή του οποίου επιμελείται ο Ηλίας Μπενέτος, περιλαμβάνει 11 τραγούδια σε μουσική Στέφανου Κορκολή και στίχους των Νίκου Μωραΐτη και Ρεβέκκας Ρούσση. Πρώτο single είναι το ‘Σβήσε Το Φεγγάρι’.
Το 2008 κυκλοφορεί ο δίσκος ‘’Στη Διαπασών’’, ο οποίος περιέχει 12 λαϊκά τραγούδια και μια μπλουζ μπαλάντα. Από τα τραγούδια του album ξεχωρίζει το τραγούδι «Μια εκδρομή», το οποίο σηματοδοτεί την συνεργασία του Μητροπάνου με τον Θεσσαλονικιό τραγουδοποιό και συνθέτη Γιάννη Μηλιώκα, ο οποίος επιστρέφει στην ελληνική δισκογραφία μετά από 8 χρόνια.
Η πιο πρόσφατη δισκογραφική δουλειά του Δημήτρη Μητροπάνου, είναι η ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας του στο Ηρώδειο (Σεπτέμβρος 2009), αποτελούμενη από 2 cd και φέρουσα τον τίτλο “Τα τραγούδια της ζωής μου”.
Φτωχότερο είναι από τις 17 Απριλίου 2012 το ελληνικό πεντάγραμμο, αφού έχασε μία από τις σημαντικότερες φωνές του. Ο Δημήτρης Μητροπάνος έφυγε από την ζωή σε ηλικία 64 ετών από πνευμονικο οίδημα, στις 8.30 το πρωί. Ήταν γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια τον ταλαιπωρούσε ένα μεγάλο πρόβλημα υγείας και σήμερα μεταφέρθηκε σε γνωστή κλινική της Αθήνας με έμφραγμα. Ενώ η καρδιά του δεν έδειχνε να αντέχει, οι γιατροί κατάφεραν να τον συνεφέρουν, όμως το πνευμονικό οίδημα έμελλε να ήταν το μοιραίο και τραγικό χτύπημα…
Δισκογραφία
Λαϊκή παρέλαση (1970)
Δημήτρης Μητροπάνος Νο1 (1971)
Άγιος Φεβρουάριος (1972)
Ο δρόμος για τα Κύθηρα (1973)
Νεκρικοί Διάλογοι, Κυρά ζωή (1974)
Σκόρπια φύλλα, Τσιμεντένια πρόσωπα (1975)
Λαϊκά ’76 (1976)
Τα παιδιά της πιάτσας, Ερωτικά λαϊκά (1977)
Παράπονο (1978)
14 Ζεϊμπέκικα (1979)
Πορτραίτο, Λαϊκά του σήμερα (1980)
Τα συναξάρια (1981)
Τα λαϊκά της νύχτας (1982)
Τα 14 χασάπικα (1982)
Λαϊκές στιγμές (1983)
Τα πικροσάββατα, Τα λαϊκά της νύχτας Νο 2, Όταν μιλούν τα τέλια, Ακόμα μια μέρα (1984)
Τα νυχτέρια μας, Για τα παιδιά, 15 χρόνια Δημήτρης Μητροπάνος (1985)
Τα ζημιάρικα, Αγάπη μου αγέννητη, Τ’ ανάρπαχτα (1986)
Ένας καινούριος άνθρωπος, 16 από τα ωραιότερα τραγούδια μου, Το δικό μας τραγούδι (1987)
Καινούρια χρώματα (1988)
Μια νύχτα στον παράδεισο, Εμείς οι δυο, Οι μεγαλύτερες επιτυχίες του, Πριν τελειώσει η νύχτα (1989)
20 μεγάλες επιτυχίες, Εσύ λέγε με έρωτα (1990)
Στα ξενυχτάδικα της αγκαλιάς σου, Μια νύχτα στο Λυκαβηττό, Πάρε αποφάσεις (1991)
Οι μεγάλες επιτυχίε (1992)
Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό (1993)
Η εθνική μας μοναξιά, 24 Ζεϊμπέκικα, Παρέα μ’ έναν ήλιο (1994)
Τα 45άρια του Δημήτρη Μητροπάνου (1995)
30 χρόνια Δ. Μητροπάνος, τα λαϊκά μιας ζωής, ΖΟΟΜ ’96, 16 χασάπικα, Τα ερωτικά, Τα πρώτα μου τραγούδια/1967-1975, Στου αιώνα την παράγκα (1996)
Ψάξε στ’ όνειρό μας (1997)
Τα μεγάλα λαϊκά, Του έρωτα & της φυγής (1998)
Εντελβάις (1999)
Στης ψυχής το παρακάτω (2001)
Θα είμαι εδώ (2003)
Υπάρχει και το ζεϊμπέκικο (2004)
Πες μου τ’ αληθινά σου (2005)
Για την καρδιά ενός αγγέλου (2007)
Στη Διαπασών (2008)
Τα τραγούδια της ζωής μου (2009)
